پودر تالک

تالک یک ماده معدنی و ترکیبی از منیزیم است که با سیلیکات ابدار منیزیم نیز شناخته میشود. این ماده معدنی به صورت پودر شده کاربردهای فراوانی دارد پودر تالک بر اساس نوع کاربرد به دو نوع تالک صنعتی و پزشکی دارد .همه ما روزانه ممکن است بدون انکه بدانیم از این ماده استفاده کنیم .

خواص فیزیکی تالک

از خواص فیزیکی این ماده میتوان به نرمی منحصر به فرد ان اشاره کرد که باعث میشود کاربرد فراوانی در صنایع مختلف داشته باشد ضریب سختی این ماده در مقیاس MOHZ  یک مییباشد و یعنی این ماده نرم ترنی کانی شناخته شده است و میتوان با ناخن روی ان خراش ایجاد کرد. این ماده هادی حرارت نیست و لمس ان حس چرب بودن دارد به همین دلیل به ان سنگ صابون

نیز گفته میشود.این کانی غیر قابل حل در اب است و در کانی های اسیدی حل میشود این ماده در شعله ذوب نمیشود.

تالک دارای pH قلیایی است اما در اغلب معرف های شیمیایی به صورت بی اثر عمل می کند مهم ترین خصوصیت تالک عدم تاثیرپذیری از لحاظ شیمیایی است. به دلیل بالا بودن حرارت ویژه این ماده دیر گدازاست  .این ماده جلای خوبی دارد وقدرت هدایت الکتریکی پایین، قدرت عایق پذیری بالا، قدرت جذب کنندگی روغن و خاصیت ضد چسبندگی از ویژگی های فیزیکی تالک می باشد

کاربردها

این ماده به دلیل خواص منحصر به فرد کاربرد فراوانی در صنعت و تولید محصولات ارایشی بهداشتی و مراقبت شخصی دارد .

ار کاربرد های این ماده میتوان به استفاد از آن به عنوان پر کننده در صنعت رنگ سازی اشاره کرد سفید بودن و نرمی پودر تالک باعث بهبود کیفیت رنگ تولیدی میشود .

همچنین از این ماده به عنوان پر کننده در صنعت تولید سرامیک و لعاب نیز استفاده میشود

یکی از مهمترین کاربردهای پودر تالک استفاده از آن در صنعت کاغذ سازی است .استفاده از این ماده در تولید کاغذ باعث بهبود کیفیت کاغذ تولیدی و سفید و درخشان بودن آن میشود.

از دیگر کاربردهای این ماده میتوان به استفاده از ان به عنوان پر کننده در صنایع تولید لاستیک و پلاستیک اشاره کرد .

در دوران باستان از ترکیب این ماده و چند ماده دیگر به عنوان سفید کننده پوست استفاده میشده است در حال حاضر نیز این ماده به دلیل خاصیت خشک کنندگی و نرمی فوق العاده اش در تولید بسیاری از محصولات ارایشی و پودر های مراقبتی مانند پودر بچه استفاده میشود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سمیت و خطرات

این ماده به خودی خود سمی نیست اما گفته شده است که به دلیل نزدیک بودن معادن تالک به معادن ازبست ممکن است هنگام استخراج تالک الوده به ازبست که یک ماده سرطان زا است بشود.

هند ، کره جنوبی ،چین ، فنلاند،ایالات متحده ، برزیل، فرانسه و ژاپن از تولید کنندگان اصلی این ماده هستند امریکا بعد از هند و چین بزرگترین تولید کننده این ماده است

استئارات پتاسیم چیست ؟

 

استئارات  پتاسیم نمک پتاسیم اسید استئاریک اسید است که به عنوان پایدار کننده فرمولاسیون و غلظت دهنده و همچنین عامل روان کننده و ضد چسبندگی و امولسیون کننده در صنایع مختلف مانند تولید محصولات ارایشی و بهداشتی  و صنایع غذایی و تولید کننده لاستیک به کار میرود .

برخی از خواص و ویژگیهای این ماده در جدول زیر ذکر شده است :

 

 

C18H35KO2	فرمول شیمیایی
322.56gr/mol	جرم مولی
359.4 درجه سانتی گراد	نقطه جوش
نا محلول (در آب داغ حل میشود)	حلالیت در اب
162.4درجه سانتی گراد	نقطه اشتعال
	ساختار شیمیایی

 

برای تولید نمک های فلزات مختلف مانند سدیم،پتاسیم ،کلسیم و منیزیم از اسید های چرب یا روغن های خوراکی اسید های چرب از اسید چرب مواد غذایی تقطیر میشود .

 

استئارات پتاسیم چه کاربردهایی دارد؟

 

این ماده در وهله اول به عنوان عامل فعال کننده سطحی در تولید محصولات مختلفی مانند مواد شوینده ،محصولات غذایی ،مواد ارایشی و بسیاری از محصولات دیگر کاربرد دارد .

در فرمولاسیون محصولات ارایشی بهداشتی مختلفی مانند ریمل ،رژ لب،خط چشم ، پنکک،عطر و دئو دورانت ها و بسیاری از محصولات ارایشی و مراقبتی از پوست و مو استفاده میشود .

برای استفاده از استتئارات پتاسیم  در تولید محصولات غذایی مختلف سازمان غذا و دارو امریکا  FDA و همچنین CIRمجوز های لازم برای استفاده در محصولات غذایی را دارد .

یکی دیگر از کاربرد های این ماده استفاده به عنوان افزودنی به کار رفت در تولید لاستیک در فرایند تولید PVC

و همچنین پایه ای نرم کننده برای نساجی استفاده میشود .

تولوئن

تولوئن یا تولوون یک ترکیب شیمیایی آلی است که به دلیل داشات یک حلقه بنزنی د گروه ترکیبات آروماتیک طبقه بندی میشود. است یکی از محصولات تولیدی در فرایند تولید بنزین با استفاده از نفت خام است . این ماده یکی از محصولات جانبی تولید استایرن است که در تولید کک با استفاده از ذغال سنگ هم استفاده میشود. ساختارشیمیایی این ماده یک حلقه بنزن دارای یک استخلاف متیلن است .

 

مشخصات فیزیکی و شیمیایی

در جدول زیر برخی از خواص و ویژگی های این ماده ذکر شده است: 

 

C3H8	فرمول شیمیایی
92.141 g/mol	جرم مولی
مایع شفاف و بی رنگ با بوب اروماتیک	مشخصات ظاهری
94.9 درجه سانتی گراد	نقطه ذوب
110.6 درجه سانتی گراد	نقطه جوش
تقریبا نامحلول	حلالیت در آب
متیل بنزن ،فنیل متان و آنیزین	نام های دیگر

تولید

این ماده از تقطیر جزئی نفت سبک تولید میشود . و چیزی در حدود 1 تا 2 گالن تولوئن از هر گالن نفت سبک میتوان تولید کرد .

 

کاربردها

تولوئن کاربردهای بسیاری در صنعت دارد . از این ماده در صنایع تولید کننده رنگ ،لاک ، چسب ،به عنوان روان کننده و حلال لاک ناخن استفاده میشود.

یکی از عمده ترین کاربدهای تولوئن استفاده از این ان به عنوان ماده اولیه در فرایند تولید بنزن و زایلن میباشد .

برای تولید بنزن در فرایند هیدرودی الکیلاسیون از برهم کنش تولوئن و هیدروژن بنزن تولید میشود.

این ماده در فرایند TDP به زایلن و بنزن تبدیل میشود . تولوئن و برخی از مواد الی C9 برای تولید زایلن با فرایند ترنس الکیلاسیون استفاده میشود.

 استفاده از این ماده به عنوان حلال به دلیل مقررات محیط زیستی با محدودیت مواجه شده است .

و به عنوان ماده اولیه در تولید تواوئن دی ایزو سیانات که به عنوان ماده اولیه فرمولاسیون فوم های پلی اورتان کاربرددارد . این ماده در ساخت برخی از اسباب و اثاثیه ،لوازم خانگی ،تشک و صندلی های اتوموبیل کاربرد دارد .

فنول ، کلرید بنزن ،بنزوئیک اسید ،نیتروبنزن و کاپرولاکتام از دیگر موادی هستند که در تولید آنها تولوئن به عنوان ماده اولیه ایفای نقش میکند .

علاوه بر این این ماده شیمیایی الی به عنوان عامل افزایش دهنده عدد اکتان بنزین مورد استفاده قرار میگیرد.

انواع 

این ماده براساس درصد خلوص در سه گرید وجود دارد .

با خلوص بالاتر 99% در گرید TDI

با خلوص 98.5 تا 100 درصد در گرید نیتراسیون که در تولید نیترو تولوئن استفاده میشود .

و با درجه خلوص 96 درصد که به عنوان گرید تجاری ه منظور افزودن به بنزین کاربرد دارد .

 

ادتا چیست؟

ادتا 4 سدیم چیست؟ ادتا یا اتیلن دی امین تترا استیک اسید  در دو نوع 2 سدیم و 4 سدیم تولید میود. این ماده محصول واکنش اتیلن دی امین با کلرو استیک اسید است .

H2NCH2CH2NH2 + 4CH2O + 4 NaCN + 4 H2O → (NaO2CCH2)2NCH2CH2N(CH2CO2Na)2 + 4NH3

 

حدود 80 هزار تن ادتا با این روش سالانه در جهان تولید میشود.

این ماده کاربردهای متنوعی در صنعت دارد

تصفیه آب ،تولید محصلات شوینده تولید محصولات ضد عفونی کننده ،تثبیت کننده پلیمر ها، سفید کننده خمیر کاغذ ،تثبیت کننده و سفید کننده منسوجات از جمله مصرف کنندگلن ادتا میباشند.

ادتا به عنوان یک لیگاند چند دندانه و کیلیت در صنایع تصفیه اب به منظور حذف یون های موجود در اب مانند کلسیم و منیزیم که باعث افزایش سختی اب میشوند استفاده میشود .

همچنین در نساجی این ماده با حذف یون های موجود از ایجاد ناخالصی ها جلوگیری میکند و با این کار رنگ منسوجات را تثبیت میکند.

در صنعت تولید کاغذ و مقوا این ماده با مهار کردن یون های منگنز  کاتالیز نامناسب هیدروژن پراکساید را متوقف میکند.

از دیگر کاربردهای مهم این ماده میتوان به استفاده از ان در پزشکی و دندان پزشکی اشاره کرد .

این ماده دارای خواص انتی اکسیدانی است و به همین دلیل میتواند از اسیب زدن رادیکال های ازاد به دیواره عروق جلوگیری کند . عاوه بر این این ماده با تزریق وریدی و سپس اندازه گیری میزان خروجی به منظور ارزیابی کیزان تصفیه گلومرولی و عملکرد کلیه استفاده میشود.

برخی از قطره های چشمی ، تست های ازمایش خون،مواد ضد انعقاد و در درمان دفع مسمویت با سرب استفاده میشود .

این ماده در اب به صورت یون دو قطبی با بار خنثی وجود دارد .

ادتا ماده ای پایدار است و بسیاری از گونه های شامل ان در محیط زیست تا مدت ها پایدار باقی میمانند و به کندی دربرابر نور خورشید تجزیه میشوند.

 

سدیم ساخارین چیست؟

 

سدیم ساخارین  یک شیرین کننده مصنوعی است که فرمول شیمیایی ان C7H4NNaO3S میباشد . این ماده به دو صورت خشک و ابدار یا هیدراته تولید میشود .

برخی از خواص و ویژگی های این محصول را در جدول زیر مشاهده میکنید .

خواص	مقادیر
فرمول شیمیایی	C7H4NNaO3S
جرم مولی	183.18 گرم بر مول
شکل ظاهری	کریستال ظاهری
دانسیته	0.828  گرم بر سانتی متر مکعب
حلالیت در اب	1 g/290 ml

 

 این ماده به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی به جای شکر استفاده میشود و در مقایسه با شکر 300 تا 500 برابر شیرین تر از شکر بوده است . از این ماده در تولید بسیاری از محصولات غذایی رژیمی و محصولات مراقبت شخصی مثل خمیر دندن استفاده میشود.

از دیگر کاربردهای این ماده میتوان به استفاده از ان در محصولات کشاورزی،پوشش فلزات و تولید افت کش ها اشاره کرد .

در صنایع تولید کننده محصولات غذایی از این ماده در تولید بسیاری از محصولات غذایی به عنوان جایگزین شکر استفاده میشود .

بسیاری از نوشیدنی ها مربا و مارمالادها و دسرها حاوی ساخارین هستند .

سدیم ساخارین علاوه بر نقش شیرین کنندگی به عنوان پایدار کننده در تولید مواد غذایی و نان ها نیز استفاده میشود.  در تولید بسیاری از شیرینی جات و نوشیدنی های رژیمی این ماده استفاده میشود .

در صنعت از این ماده در تولید افت ک استفاده میشود همچنین ساخارین یکی از مواد اولیه تشکیل دهنده علف کش ها میباشد .

در صنایع تولید کننده چسب این ماده به عنوان کاتالیزور کاربرد دارد و در سیالات برشی در صنعت ابکاری الکترولیتی این ماده به عنوان یک افزودی استفاده میشود.

در ابکاری فلزات گرانبها مثل طلا نیکل پالادیوم از ساخارین  به منظور کمک به افزایش میزان براقیت سطح استفاده میشود .

در صنعت داروسازی این ماده در پوشش های دارویی کاربرد دارد و همچنین برای طعم دار کردن ویتامین و قرص کلسیم از ساخارین استفاده میشود.

 

اشنایی با اسید اگزالیک

اسید اگزالیک که با نام اتاندونیک اسید نیز شناخته میشود ماده ای شیمیایی است که در مجموعه کربوکسیلیک اسیدها قرار میگیرد . این ماده به دو فرم خشک و هیدراته یا اب پوشیده تولید میشود .

برخی از خصوصیات این ماده در جدول زیر ذکر شده است :

خواص	مقادیر	مقادیر
	خشک	هیدراته
فرمول شیمیایی	C2H2O4	C2H2O4.2H2O
وزن مولی	90.034g/mol	126.065g/mol
شکل ظاهری	White crystals	White crystals
بو	odorless	odorless
دانسیته	1.90g/cm3	1.653g/cm3
نقطه ذوب	189-191C	101.5C
حلالیت در آب	90-100g/mol
حلالیت در اتانول	237g/mol
حلالیت در دی اتیل اتر	14g/mol

 

برای تولید این ترکیب از واکنش کربوهیدرات با اسید نیتریک استفاده میشود . در این واکنش وانادیم پنتا اکسید به عنوان کاتالیزور استفاده میشود. برای تولید این محصول میتوان از روش های دیگری نیز استفاده کرد .برهمکنش پروپیلن با HVO3 و حرارت بالا، تخمیر محلول شکر ،اکسیداسیون کربوهیدرات با نیتریک اسید ،برهمکنش فرمات سدیم با کاتالیست قلیایی .

این ماده در بدن انسان تولید میشود همچنین میتوان ان را به صورت طبیعی از منابع غذایی مانندبرگ جعفری،آجیل،موز،کاکائو،شکلات،بادام،ریواس و ...  جذب کند. اسید اسکربیک یا ویتامین  سی در بدن انسان طی واکنش سوخت و ساز به اگزالات تبدیل میشود . این ماده میتواند هنگام دفع در روده یا مجاری ادرار با جذب کلسیم و اهن به کلسیم اگزالات و اهن اگزالات تبدیل میشود.که به وسیله ادرار از بدن دفع میشود. اما مقادیر بالای ان میتواند ایجاد سنگ کلیه و کمبود مواد معدنی میشود.

اسید اگزالیک چه کاربردهایی دارد ؟

این ماده در تولید محصولات شوینده و پاک کننده که خاصیت سفید کنندگی و استرلیزه کنندگی دارد برای استفاده در مصارف خانگی استفاده میشود.پاک کننده های حاوی این ماده برای استفاده و حذف الایند های روی سطوح سنگی و چوبی استفاده میشود.

علاوه بر این این ماده برای پاک کردن زنگ اهن از روی  سطوح فلزی  کاربرد دارد .

از دیگر کاربردهای این ماده میتوان به استفاده از ان در زنبورداری اشاره کرد . این ماده برای مقابله با کنه های افت در زنبور داری استفاده میشود.

برای این کار مقداری از این ماده در نسبت استاندارد با استفاده از سرنگ یا سمپاش استفاده میشود.

ایمنی و خطرات

این ماده به صورت طبیعی در گیاهان و غذاهای بسیاری وجود دارد .اما میزان اضافی  از ان به صورت سنگ کلیه در بدن به وجود میاید .

مصرف بیش از حد این ماده باعث مسمومیت شده و مشکلات گوارشی به وجود می اورد . به همین دلیل لازم است قبل از استفاده از این ماده دیتا شیت ان مطالعه شود.

                                                

سدیم هگزا متا فسفات چیست؟

سدیم هگزا متا فسفات که با نام اختصاری SHMP نیز شناخته میشود یکی از افزودنی های غذایی است که به عنوان امولسیفایر در تولید محصولات غذایی مورد استفاده قرار میگیرد . ساختا رشیمیایی این ماده از تکرار زنجیره های پلی فسفات ساخته شده است . زیرا این ماده یکی پلیمر فسفاته است.برخی از مشخصات این ماده در جدول زیر ذکر شده است:

خواص	مقادیر
فرمول شیمیایی	(NaPO3)6
وزن مولی	6.11.77 g/mpl
شکل ظاهری	کریستال سفید رنگ
نقطه ذوب	628 درجه سانتی گراد
نقطه جوش	1500  درجه سانتی گراد
دانسیته	2.484 g/cm3 (20°C)

 

روش تولید

برای تولید این ماده از فرایند ذوب مونوسدیم فسفات و در ادامه سرمایش سریع استفاده میشود.

برای تولید محصول با PH قلیایی در حدود 8 تا 8.6  میتوان از سدیم کربنات استفاده کرد . این مواد در کاهش سختی اب و تولید محصولات شونده کاربرد دارند.

کاربردها

علاوه بر کاربرد این ماده به عنوان عامل کاهش دهنده سختی آب یا نرم کننده و امولسیفایر این ماده میتواند به عنوان عامل دیسپرس کننده در صنعت مورد استفاده گیرد.

در صنعت برای تولید محصولات بسیاری میتوان از سدیم هگزا متا فسفات استفاده کرد.

سفید کننده های حمام،نمک حمام حاوی SHMP هستند. در صنایع تولید کننده کاغذ و مقول نیز کاربرد دارد. همچنین به دلی خواص کاهش دهندگی سختی اب این ماده در بویلر نیز مورد استفاده قرار میگیرد .این ماده با شاخص E452 در تولید کاغذهای بسته بندی محصولات غذایی استفاده میشود. و سازمان غذا و داروی امریکا  FDA مجوز استفاده از ان را داده است و انتقال ات از کاغذ بسته بندی به فراورده غذایی را بی خطز برای سلامتی انسان اعلام کرده است.

هگزا فسفات سدیم به عنوان کاتیون های دو یا 3 ظرفیتی به عنوان عامل فلوکولاسیون ذرات معلق و نامحلول در محلول های سوسپانسیون کاربرد دارند.

در صنایع تولید کننده رنگ این ماده به عنوان عامل دیپرس کننده رنگ مورد استفاده قرار میگیرد .

در صنایع غذایی در تولید محصولات مختلف خوراکی مثل ژله ،دسرهای منجمد،سس ها،غلات صبحانه،بستنی،آبجو و سایر نوشیدنی ها به کار میرود.

عوارض

این ماده به دلیل دارا بودن عصر فسفر که یکی از عناصر ضروری مورد نیاز برای بدن اسنان است میتواند تامین کننده فسفر باشد اما مصرف بیش از اندازه مجاز ان باعث ایجاد تداخل و به هم خوردن تعادل در سایر عناصر شده و اثرات مخربی بر روی عملکرد و سلامت ارگان های یاتی بدن مثل قلب و کلیه و همچنین استخوان ها وارد میکند .همچنین مصرف زیاد از حد ان میتواند منجر به تحریک شدن پوست ،پوکی استخوان و... شود.

 

 

استئارات روی چیست و چه کاربردی دارد ؟

استئارات روی به عنوان نمک  روی اسید استئاریک ماده شیمیایی است با فرمول شیمیاییC₃₆H₇₀O₄Zn  میباشد . این ماده به عنوان یکی از افزودنی های مورد استفاده در صنعت تولید لاستیک مورد استفاده قرار میگیرد . این ماده در نقش امولسیفایر و تغلیظ کننده نیز مورد استفاده قرار میگیرد زیرا هم چربی دوست است وهم ابدوست .

این ماده نوعی صابون فلزی است و خاصیت آب گریزی دارد . شکل ظاهری ان به صورت پودر سفید رنگ و میکرونیزه است .در حلال های اروماتیک مثل بنزن و هیدروکربن های کلرینه در دمای بالا حل میشود اما در اب و اتر و الکل نامحلول است .

برخی از کاربردهای این ماده شیمیایی در جدول زیر ذکر شده است :

 

خواص	مقادیر
فرمول مولکولی	C36H70O4Zn
نام دیگر	Zinc distearate
جرم مولی	632.33g/mol
دانسیته	1.095g/mol
نقطه ذوب	120-130°C
نقطه جوش	Decomposed

فرایند تولید این ماده به چه صورت است؟

برای تولید صنعتی استئارات روی از یک واکنش دو مرحله ای استفاده میشود . مرحله اول شامل خنثی سازی اسید استئاریک به وسیله سدیم هیدروکسید است .گام دوم استفاده از سولفات روی به منظور تولید محصول نهایی میباشد .

روش دیگر برای تولید این ماده استفاده از مخلوط اسید سیتریک و اسید استیک با آب به عنوان کاتالیست واکنش است . در این روش اکسید روی با ترکیب اسیدی در نسبت های دقیق با سرعت بالا مخلوط میشود .طول زمان واکنش مخلوط شدن مواد اولیه حدود 40 دقیقه است.

استئارات روی چه کاربردهایی دارد؟

یکی از اصلی ترین کاربردهای این ماده استفاده از اندر صنعت تولید لاستیک به عنوان عامل روان کننده میباشد . این ماده در صنعت تولید لاستیک و پلاستیک و همچنین پلیمر نقش روان کننده خارجی و همچنین  مات کننده پلاستیک و پلیمر را ایفا میکند . در مستر بچ ها میتوان از این ترکیب شیمیایی به عنوان عامل دیسپرس کننده رنگ استفاده کرد .همچنین در سیلر ها به عنوان عامل سنباده خوری کاربرد دارد.

استئارت روی به عنوان یکی از بهترین مواد شیمیایی که به عنوان روان ساز داخلی برای پودر های قالب ریزی و روان کننده قالب کاربرد دارد .قبلا از ترکیبات دیگری مانند استئاریک اسید و اکسید روی به عنوان عامل فعال مننده و شتاب دهنده در پروسه حرارات دهی به لاستیک مورد استفاده قرار میگرفت . در حال حاضر استئارات روی یکی از بهترین روان ساز ها در صنعت است که به منظور روان کننده و جدا کننده از قالب کاربرد دارد .

این ماده یک ترکیب شییمیایی چربی دوست است بنابراین به عنوان کاتالیزور بین فازی در فرایند صابون سازی که در طول این پروسه چربی به صابون و الکل تبدیل میشود کاربرد دارد .

 

 

سولفات منیزیم خواص و کاربردها

سولفات منیزیم به عنوان یکی از شناخته شده ترین نمک های فلز منیزیم با فرمول شیمیایی MgSO4 دارای وزن مولی 120.366  گرم بر مول در فرم خشک یا انهیدروس می باشد. این ماده به دو صورت خشک یا هیدراته تولید میشود فرم هیدراته ان دارای انواع مختلفی شامل مونوهیدرات یا یک ابه ،تری هیدرات یا سه ابه، پنتا هیدرات یا پنج ابه ،هگزا هیدرات یا شش ابه،هپتا هیدرات یا هفت ابه میباشد . نمک هفت ابه سولفات منیزیم با نام نمک اپسوم نیز شناخته میشود که در سال 1695 در اب های معدنی کشف شد.

در جدول زیر برخی از خواص این ماده را میبینید .

خواص	مقادیر
نوع	خشک	هفت ابه
شکل ظاهری	پودر سفید	کریستال سفید رنگ
وزن مولی	120.366g/mol	246.47g/mol
دانسیته	2.66g/cm3	1.68 g/cm3
نقطه ذوب	Decomposes at1124°C	Decomposes at 150°C
حلالیت در آب	35.1g/100Ml(20°C)	113g/100Ml(20°C)
حلالیت	1.16 g/100Ml(18°C,ether) حلالیت اندک در الکل،گلیسرول،و نامحلول در استون

 نمک های هیدراته در اب دارای PH 5.5 تا 6.5 میباشند

روش تولید سولفات منیزیم چیست؟

برای تولید این ماده شیمیایی از برهمکنش بین سولفات سدیم با انوع نمک های منیزیم که قابل حل میباشند مطابق با واکنش زیر استفاده میشود.

MgCl2 + N2SO4 ⇒ MgSO4 + 2NaCl

البته این ماده در فرم هیدراته به صورت طبیعی وجود دارد . سنگ های معدنی کیزریت و اپزومیت حاوی سولفات منیزیم هیدراته هستند و میتوان در ازمایشگاه نیز با واکنش اسید سولفوریک و یکی از نمک های منیزیم مثل اکسید منیزیم ،هیدروکسید منیزیم و یا کربنات منیزیم تولید شود.

واکنش های این فرایند ها مطابق با معادلات زیر است

MgO + H2SO4 ⇒ MgSO4 + H2O

Mg (OH) 2 + H2SO4 ⇒ MgSO4 + 2H2O

MgCO3 + H2SO4 ⇒ 4 + CO2 + H2O

کاربردها

صنایع مختلیفی مثل تولید کود شیمیایی،سیمان و بسیاری ازصنایع شیمیایی و داروسازی ها از این ماده استفاده میکنند.  برای تولید نوع خاصی از سیمان به نام اکسی سیمان میتوان از سولفات منیزیم استفاده کرد .در داروسازی در تولید برخی از داروهای مسکن این ماده کاربرد دارد.علاوه بر این در فرایند فراوری محصولاتی مانند پنبه یا ابریشم از این نمک منیزیم به عنوان عامل تثبیت کننده رنگ استفاده میشود. همچنین در فراوری پشم و منسوجات ضد اتش نیز کاربرد دارد .

در ابکاری الکترولیتی منیزیم میتوان از این ماده به عنوان عام منیزیم  استفاده کرد . همچنین در ازمایشگاه های شیمی الی و تجزیه در تست و انالیز GC  کاربرد دارد .

علاوه بر موارد ذکر شده این ماده به عنوان منبع منیزیم و کود شیمیایی تامین کننده این ماده مغزی در کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد .

اشنایی با نیترات کبالت

نیترات کبالت یکی از ترکیبات معدنی و نمک عنصر کبالت میباشد که فرمول شیمیایی  آن Co(NO3)2 میباشد . فرم ابدار این ترکیب به صورت شش ابه با فرمول شیمیایی Co(NO3)2·6H2O متداول ترین فرم این ترکیب معدنی میباشد .

در جدول زیر برخی از خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده ذکر شده است:

خواص	مقادیر
	خشک	شش آبه
فرمول شیمیایی	Co(NO3)2	Co(NO3)2·6H2O
جرم مولی	182.943 g/mol	291.03 g/mol
شکل ظاهری	پودر قرمز	کریستال قرمز
دانسیته	2.49 g/cm3	1.87 g/cm3
نقطه ذوب	100 °C (212 °F; 373 K) decomposes (anhydrous)	55 °C (hexahydrate)
نقطه جوش	100 to 105 °C (212 to 221 °F; 373 to 378 K) decomposes (anhydrous)	74 °C, decomposes (hexahydrate)
حلالیت در اب	84.03 g/100 mL (0 °C) 334.9 g/100 mL (90 °C)
حلالیت در سایر حلال ها	در الکل،استون،اتانول،امونیاکو متانول  محلول است

 

روش تولید این ماده از واکنش کبالت فلزی با اکسید یا کربنات یا اسید نیتریک مطابق با واکنش هایی که در زیر نوشته شده است میباشد .

Co + 4 HNO3 + 4 H2O → Co(H2O)6(NO3)2 + 2 NO2

CoO + 2 HNO3 + 5 H2O → Co(H2O)6(NO3)2

CoCO3 + 2 HNO3 + 5 H2O → Co(H2O)6(NO3)2 + CO2

به این منظور ابتدا کبالت فلزی در ظرف مخصوص واکنش قرار دارد که بعد از افزودن اسید نیتریک دما در 20 الی 200 درجه سلسیوس و فشار نیم تا 0.05 پاسکال تنظیم میشود .مدت زمان انجام واکنش 1 تا 10 ساعت است.

موارد مصرف و کاربردها

نیترات کبالت یکی از مواد اولیه مهم در صنایع تولید کننده رنگ و جوهر است. همچنین در ابکاری کبالت به منظور نشاندن لایه ای از جنس کبالت بر روی سطوح دیگر از این نمک کبالت استفاده میشود با همین روش به منوظر اصلاح سطح با کبالت و افزایش میزان مقاومت از طریق ابکاری استفاده میشود.

در ساختمان الکترودهای باتری های ثانویه یا باتری های قابل شارژ که امروزه استفاده از انها در سراسر جهان بسیار متداول شده است از این نمک کبالت استفاده شده است .به طور کلی میتوان گفت نیترات کبالت به عنوان یکی از منابع مهم کبالت با خلوص بالا در الکترونیک و صنایع مشابه بسیار کاربرد دارد .

یکی دیگر از کاربردهایی که این ترکیب معدن بر پایه کبالت دارد استفاده از ان در تولید کاتالیست هایی است که مبتنی بر کبالت میباشند . این نوع از کاتالیزورها کاربردهای بسیاری در صنایع گوناگون داشته و به خصوص از انها در صنایع نفت و پتروشیمی در فرایند های مرتبط با تبدیل گاز به مایع  که طی این پروسه گاز طبیعی به هیدروکربن های بلند تر تبدیل میشود مورد استفاده قرار میگیرد.

پتاسیم در کرومات چیست؟

 

پتاسیم در کرومات که با نام پتاسیم بی کرومات نیز شناخته میشود یکی از ترکیبات شیمیایی کروم با فرمول شیمیایی  K2Cr2O7  است که عموما به عنوان عامل اکسنده در کارهای تحقیقاتی در ازمایشگاه های شیمی و یا در صنعت مورد استفاده قرار میگیرد.

این ماده که به صورت پودر کریستالی نارنجی رنگ میباشد بی بو است و در اب حل میشود . پتاسیم دی کرومات در دما و فشار محیط پایدار بوده و لازم است از مواد کاهنده دور باشد زیرا یک اکسنده قوی است و میتواند منجر به انفجار شود.برخی از خواص و ویژگی های این ماده در جدول زیر ذکر شده است

خواص	مقادیر
فرمول شیمیایی	K2Cr2O7
وزن مولی	294.185 g/mol
شکل ظاهری	جامد کریستالی به رنگ قرمز متمایل به نارنجی
بو	بدون بو
نقطه ذوب	398 درجه سانتی گراد
حلالیت	4.9 گرم در 100 میلیلیتر اب در دمای 0 درجه سانتی گراد -102 گرم در 100 میلی لیتر در دمای 100 درجه سانتی گراد
دانسیته	2.676 گرم بر سانتی متر مکعب

 

کاربرد و موارد مصرف

با اینکه عنصر پتاسیم کاربرد بسیاری در عملکردهای بیولوژیکی در بدن انسان دارد  اما ترکیب شیمیایی پتاسیم دی کرومات برای بدن انسان مضر میباشد .به طور کلی میتوان گفت این ماده شیمیایی در برخی از فرایند های صنعتی و ازمایشگاهی به عنوان یک معرف شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد. در صنعت از این ماده در تولید محصولات مثل چسب،رنگ، و واکس های کفش و چرم  استفاده میشود.

این ماده به دلیل خاصیت اکسید کنندگی قوی و خورنگی بالا کاربردهای بسیاری دارد. در فرایند های فوتوشیمیایی ،تولید رنگ دانه و نگهدارنده های چوب ،سیمان،تولید محلول های تمیز کننده قوی مورد استفاده در ظروف از جنس شیشه و یا چدن مورد استفاده قرار میگیرد .

واکنش تولید

برای تولید این ترکیب شیمیایی از واکنش پتاسیم کلرید با فرمول شیمیایی  KCl با سدیم دی کرومات با فرمول شیمیایی  Na2Cr2O7

استفاده میشود که در مرحله پایانی واکنش پس از خنک سازی و کریستال سازی تبخیری این ماده به صورت صنعتی مطابق با واکنش زیر تولید میشود

Na2Cr2O7 + 2KCl → K2Cr2O7 + 2NaCl

برای تولید این ترکیب با درصد خلوص بالاتر میتوان از واکنش بین محلول تری اکسید کروم با پتاسیم هیدروکسید استفاده کرد و راه بعدی برای تولید این ماده شیمیایی برهمکنش موادی مانند پتاسیم کرومات با اسید هایی که نمک در کرومات تولید میکنند میباشد .

ایمنی  خطرات

همانطور که گفته شد این ماده یک ترکیب اکسنده و بسیار خورنده است و در صورت تماس با پوست بدن میتواند باعث تحریک ،التهاب و سوزش شود و حتی تماس ان با چشم میتواند منجر به کوری شود. این ماده همچنین به عنوان یکی از ترکیبات شیمیایی محتوی کروم برای انسان سرطان زا به حساب می اید . استنشاق این ماده میتواند تاثیرات بدی بر سیستم تنفسی بگذارد و ایجاد زخم،تنگی نفس،ذات الریه ،و... شود همچنین علاوه بر دستگاه تنفسی و ریه ها میتواند بر عملکرد کلیه و کبد نیز تاثیر بگذارد .