اسید فسفریک یکی از پر کاربرد ترین مواد شیمیایی به کار رفته در صنعت است. این ماده با فرمول شیمیایی H3PO4 یکی از اسید های ضعیف است که در شرایط عادی عامل خطرنا سازی نیست.این اسید با شناسه پاپ کم 1004 شناخته میشود. این ماده در دو گرید خوراکی و صنعتی متانسب با نوع کاربرد تولید میشود .این ماده در صنایع مختلفی کاربرد دارد. از جمله صنایعی که از اسید فسفریک به عنوان ماده اولیه استفاده میکنند میتوان به صنایع غذایی و نوشیدنی ، تولید کود های شیمیایی مانند کودهای فسفاته ،شوینده های صابونی و غیر صابونی ،صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب ، تولید خوراک دام و طیور و مکمل های خوراک دام ، پاک سازی و جرم گیری از سطوح ، ضد حریق سازی برخی سطوح ، دندانپزشکی و... اشاره کرد.
خصوصیات اسید فسفریک
این ماده با فرمول شیمیایی H3PO4 شناخته میشود .جرم مولی ان 98 گرم بر مول و شکل ظاهری ان به صورت جامد سفید رنگ یا بی رنگ یا مایع ویسکوز(در دمای بالاتر از 42 درجه سانتی گراد) میباشد.
از کاربردهای این ماده در صنایع غذایی میتوان به استفاده از ان در تولید غذاهای اسیدی و نوشابه های گازدار مثل انواع کولاها اشاره کرد .استفاده از این ماده در غذا باعث تند شدن طعم غذا میشود.به دلیل تولید انبوه این ماده استفاده از ان به جای طعم دهنده های طبیعی مثل زنجبیل که برای تند شدن غذا یا اسید سیتریک و عصاره لیموترش ک برای ترش شدن مزه غذا استفاده میشود مقرون به صرفه تر میباشد .
کاربرد ها
یکی از کاربردهای این ماده در صنعت در تولید محصولات پاک کننده و شوینده ها میباشد .
از این ماده به منظور نرم کردن آب و کاهش سختی آب که ناشی از حضور یون های فلزی کلسیم و منیزیم در اب است استفاده میشود.حضور این یون ها در اب باعث میشود که عملا شوینده ها در ایجاد کف در اب ناتوان باشند و باعث ایجاد رسوب تشکیل شده از یون های کلسیم و منیزیم با صابون میشود که منجر به لک شدن پارچه ها میشود.
در پزشکی و دندان پزشکی از این اسید در درمان دندان اسیب دیده و اماده سازی سطح مینا یا عاج دندان و پاک سازیو افزایش اصطکاک سطح دندان استفاده میشود.در دارو سازی این ماده کاتالیست تولید اسپرین است.
کاربرد اسید فسفریک در کشاورزی در تولید کودهای شیمیایی است .کودهای شیمیایی فسفاته به دلیل عامل فسفر که عنصر ضروری در رشد گیاهان است فسفر باعث افزایش رشد گیاهان در خاک و همچنین در گیاهان ابزی میشود.
این ماده به دو صورت تولید میشود
فرایند تر:
شامل افزایش اسید سولفوریک به فسفات کلسیم است .
روش حرارتی (خشک) :
این روش شامل احتراق فسفر و هیدراسیون P4O10 است.