متیلن کلراید یکی از حلال های پر استفاده در صنعت است که با نام دی کلرو متان نیز شناخته میشود. این ماده مایعی شدیدا فرار است که کاربردهای بسیاری در صنعت به عنوان حذف کننده چسب و رنگ ،روانساز،گریس از روی سطوح فلزی همچنین در تولید فوم یورتان و مواد ایروسل در صنعت و داروسازی کاربرد دارد.
از جمله خواص این حلال شیمیایی در جدول زیر ذکر شده است
خواص |
مقادیر |
فرمول شیمیایی |
CH2Cl2 |
وزن مولی |
84.03g/mol |
شکل ظاهری |
مایعی بی رنگ با بویی مانند کلروفرم |
دمای جوش |
39.6 درجه سانتی گراد |
نقطه ذوب |
-96.7 درجه سانتی گراد |
دانسیته |
1.3266g/cm3 |
حلالیت در آب |
5.2 g/L (60°C) |
حلالیت در سایر حلال ها |
اتیل استات-الکل-بنزن-هگزان-CCl4 دی اتیل اتر CHCl3 |
فشار بخار |
79.99kPa(°35C) |
دی کلرومتان یک حلال قطبی است اما با این حال در اب حل نمیشود.میزان حلالیت این ماده شیمیایی در اب تنها 2 میلی گرم در 100 میلیلیتر در 20 درجه سانتی گراد است .این ماده در حلالهای الی بسیاری مثل اتانول ،اتر،فنل،الدهید و کتون ها حل میشود.
فرایند تولید
برای تولید این ماده از واکش کلرو متان یا متان با کلر گازی در دمای 400 الی 500 درجه سانتی گراد استفاده میشود.طی این برهمکنش ها ترکیبات کلرینه تولید میشود ه واکنش شیمیایی ان مطابق واکنش زیر است:
CH4 + Cl2 → CH3Cl + HCl
CH3Cl + Cl2 → CH2Cl2 + HCl
CH2Cl2 + Cl2 → CHCl3 + HCl
CHCl3 + Cl2 → CCl4 + HCl
طی این واکنش ها کلرو متان ،دی کلرومتان،کلروفرم و کربن تتراکلرید به صورت مخلوط تولید میشود که برای جداسازی انها از تقطیر استفاده میشود.
بررسی ها حاکی از این بوده است که رشد بازار جهانی برای این ماده تا سال 2024 5.2درصد افزایش یابد و به 1078 میلیون دلار برسد.با توجه به افزایش میزان تولید چسب،رنگ،و افزایش واحد های توسعه و تحقیق و بافت های پیشرفته کشورهایی مانند کره جنوبی و مالزی تقاضای بالایی برای این محصول دارند.
موارد مصرف و کاربردها
متیلن کلراید در مصارف خانگی به عنوان عامل پاک کننده و از بین برنده رنگ ها از سطوح مختلف استفاده میشود علاوه بر این این ماده به منظور از بین بردن جرم و جلا دادن به سرامیک های حمام نیز کاربرد دارد .
در صنعت ااز این حلال به عنوان حلال و پاک کننده رنگ ،حلال های فرایندی ،داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد.
در صنایع تولید کننده محصولات غذایی و نوشیدنی این ماده به عنوان عامل استخراج مواد مختلف مثلا برای حذف کافئین از برگ چای و یا دانه قهوه استفاده میشود بدین ترتیب با استفاده از این ماده میتوان محصولات فاقد کافئین تولید کرد.