اسپارتام چیست؟ آسپارتام یکی از مشتقات اسید های امینه است و به عنوان شیرین کننده مصنوعی جایگزین شکر در صنایع تولید کننده محصولات غذایی کاربرد دارد .این ماده تویط داروسازی به نام جیمز شلاتر در سال 1965 برای اولین بار کشف شد .اسپارتام بعد از شیرین کننده دیگری به نام ساخارین به عنوان دومین رقیب جدی شکر در تولید محصولات غذایی مختلف کاربرد دارد .
از جمله خواص این ماده کالری کمتر نسبت به شکر میباشد .
برخی از خواص و ویژگی های این ماده به شرح زیر است :
فرمول شیمیایی: C14H18N2O5
وزن مولی:294.307 گرم بر مول
شکل ظاهری:پودر سفید رنگ
نقطه ذوب: 246-247 درجه سانتی گراد
نقطه جوش:تجزیه میشود
چگالی :1.347 گرم بر سانتی متر مکعب
حلالیت در آب: به مقدار کم حل میشود
حلالیت در سایر حلال ها : کمی در اتانول حل میشود.
غذاهای شیرین دارای مقادیر بالایی از کالری و کربوهیدرات است که استفاده زیاد از ان منجر به اسیب های جسمی و به خطر افتادن سلامتی میشود . بیماری هایی مانند چاقی و دیابت از عوارض مصرف بیش از حد غذاهای شیرین به وجو می ایند .به خصوص در زمان حال که با افزایش ماشینی شدن زندگی بشر و کاهش تحرک فعالیت بدنی انسان که مستلزم سوزاندن کالری مصرف شده میباشد کاهش یافته است .همه این عوامل باعث شده است که استفاده از شیرین کننده های مصنوعی مثل آسپارتام ،ساخارین ،سوکرالوز،استویا،زایلیتول و... به دلیل کالری کم مورد توجه قرار گیرند .
نخسین شیرین کننده مصنوعی سدیم ساخارین میباشد .این ماده در سال 1879 کشف شد . در تولید محصولاتی مثل خمیر دندان ،ادامس ،دهانشویه و ... مورد استفاده قرار میگیرد .
زمانی که اسپارتام در سال 1965 کشف شد در سال 1980 به عنوان یک شیرین کننده مورد استفاده در تولید محصولات خوراکی و غذایی از سازمان غذا و داروی آمریکا FDA مجوز مصرف دریافت کرد . از ان زمان به عنوان یک شیرین کننده کم کالری جایگزین شکر شد به طوری که امروزه در سراسر جهان برای تولید محصولات غذایی مختلف و نوشابه های زیرو یا رژیمی و محصولات غذایی مختلف دیگر مانند پودر شربت ،ادامس ،ابمیوه ،پودر ژله و ... مورد استفاده قرار میگیرد .
روش تولید
روش تولید این ماده از استخراج اسیدهای امینه میباشد ..اسید های امینه ترکیبات شیمیایی هستند که به منطور تولید پروتئین مورد مصرف گیاهان و حیوانات میباشند ..اسپارتام از دو نوع اسید امینه به نام اسید اسپارتیک و فنیل الانین به دست می اید . اسپارتام به شکل طبیعی از طبیعت به دست نمی اید و از دو روش تخمیر و ترکیب شیمیایی تولید میشود .