دانستنی های شیمی

خواص و کاربردهای مواد شیمیایی

دانستنی های شیمی

خواص و کاربردهای مواد شیمیایی

دانستنی های شیمی

در این وبلاگ به ارائه مطالب کاربردی در مورد خواص ویژگی ها و کاربردهای مواد شیمیایی مختلف پرداخته میشود.ارائه اطلاعات عمومی و محتوای جذاب در مورد علم شیمی و مواد شیمیایی مختلف از اهداف اصلی این وبلاگ است .

  • ۰
  • ۰

اسید استئاریک با فرمول شیمیایی C18H36O2 دارای زنجیر بلند 18 کربنه است که از هیدرولیز چربی حیوانی یا از طریق هیدروژانسیون روغن های گیاهی تولید میشود.این ماده یک اسید چرب اشباع است .

 خصوصیات فیزیکی

شکل ظاهری : پودر سفید رنگ

فرمول شیمیایی: C18H36O2

جرم مولی:284.484 گرم بر مول

نقطه ذوب :69.3 درجه سانتی گراد

نقطه جوش:361 درجه سانتی گراد

دانسیته:0.9408 گرم بر سانتی متر مکعب در 29 درجه سانتگراد و 0.847 گرم بر سانتی متر مکعب در 70 درجه سانتی گراد

حلالیت : در الکیل استات ها ، الکل ها، فنیل ها، CCL4 ،HCOOCH3 محلول میباشد

حلالیت در اتانول :2.25 گرم در 100 گرم در 20درجه سانتی گراد

حلالیت در استون:4.46 گرم در 100 گرم

حلالیت در کلروفرم:18.4 گرم در 10 گرم

حلالیت در تولوئن:15.75گرم در 100 گرم

حلالیت در آب:0.00029 گرم در 100 گرم

حلالیت در دی کلرو متان:3.58 گرم در 100 گرم

کاربردها

اسید استئاریک در صنایع مختلفی کاربرد دارد . در صنایع تولید کننده لاستیک از این ماده به میزان بسیار کم به عنوان پر کننده یا فیلر  و نرم کننده در لاستیک استفاده میشود که همین میزان کم هم تاثیرات چند گانه بر روی خواص و ویژگی های محصول تولیدی میگذارد .مثلا استفاده از این ماده  بر روی ویکوزیته محصول تولیدی تاثیر میگذارد.

استفاده از استئاریک اسید باعث تسهیل شدن فرایند مخلوط کردن میشود . استفاده از استئاریک اسید و اکسید روی در تولید لاستیک ها منجر به بهبود خواص فیزیکی مطلوب لاستیک میشود.برای دستیابی به خواص مطلوب این مواد به نسیبت بهینه با شاخص Phr استئاریک اسید 2 و اکسید روی 5 مورد استفاده قرار میگیرد.علاوه بر صنایع تولید کننده لاستیک این ماده کاربردهای دیگری نیز در تولید منسوجات ،تولید محصولات شوینده ،روان کننده ها دارد به علاوه در صنایع تولید کننده شمع ومداد شمعی استاریک اسید به عنوان ماده اولیه استفاده میشود .این ماده در تولید صابون و پلاستیک نیز به عنوان عامل نرم کننده مورد استفاده قرار میگیرد.

تولید اسید استئاریک

این ماده که با نام اسید اکتا دکانوئیک منابع مختلفی مانند چربی های حیوانی ،چربی های گیاهی و دانه های روغنی دارد . میتوان گفت این ماده به مقدار 30 در صد  در چربی های حیوانی ،28تا 45 درصد از چربی های گیاهی مانند روغن درخت کاکائو و درخت شیا و درخت نخل و... و حدود 5 درصد در دانه های روغنی یافت میشود.

گرید تجاری این ماده ترکیبی از استئاریک اسید و اسید پالمیتیک به میزان برابر است .

ابن ماده که به نام استر گلیسرول در منابع چربی حیوانی و گیاهی پیئا میشود در محصولات غذایی مثل گوشت ،شکلات،روغن نارگیل و... به وفور وجود دارد .تحقیققات نشان داده است که استفاده از این ماده برای سلامتی قلب و عروق خطری به وجود نمی اورد

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

تری سدیم فسفات چیست؟ TSP یک ماده شیمیایی معدنی با فرمول شیمیایی Na3PO4  است .شناسه پاپ  کماین ماده شیمیایی E339 است .از این ماده در تولید محصولات مختلفی استفاده میشود .برای مثال برخی از محصولات شوینده مراقبت شخصی مانند خمیر دندان یا دهانشوی ها ، شوینده هایی مانند شامپو  حاوی تری سدیم فسفات هستند . علاوه بر این در تولید محولات از=رایشی و سفید کننده نیز این محصول کاربرد دارد . این ماده غذایی در مکمل هایی مورد استفاده در ورزش و بدن سازی نیز یافت میشود.

خصوصیات

فرمول شیمیایی: Na3PO4

وزن مولی: 174.259 گرم بر مول

شکل ظاهری :پودر کریستالی یا گرانول سفید رنگ

دانسیته :2.536 گرم بر سانتی متر مکعب خشک در 17.5 درجه سانتی گراد -1.62گرم بر سانتی متر مکعب دودکاهیدرات در 20 درجه سانتی گراد

نقطه ذوب:1583 درجه سانتی گراد خشک-73.4 درجه سانتی گراد ابدار

نقطه جوش:100 درجه سانتی گراد –فرم هیدراته تجزیه میشود

حلالیت در آب:12 گرم در 100 میلی لیتر در 20 درجه سانتی گراد خشک-28.3 گرم در 100 میلیلیتر ابدار

حلالیت در سایر حلال ها : در اتانول نامحلول است

تری سدیم فسفات چه کاربردهایی دارد؟

این ماده در دو گرید غذایی و صنعتی تولید میشود .استفاده از تری سدیم فسفات در تولید محصولات شوینده بسیار کاربرد دارد . نقش این ماده در تولید محصولات شاینده به دلیل خاصیت تمیز کنندگی ان است . اما امروزه به دلایل زیست محیطی استفاده از ان در تولید محصولات شوینده کاهش یافته است.علاوه بر کاربرد ان به عنوان یکی از مواد اولیه در تولیدات صنایع شوینده از این ماده به عنوان یک افزودنی غذایی در صنایع تولید مواد غغذایی استفاده میشود. همانطور که در مقدمه اشاره شد شناسه پاپ کم این ماده در تولید مواد غذاییE339 میباشد .این ماده به دلیل کاربردی که به عنوان تنظیم کننده میزان اسیدیته و نقش امولسیفایر در تولید محصولات غذایی استفاده میشود . علاوه بر این استفاده از ان در محصولات غذایی میزان مواد مغذی موجود در این محصولات را تقویت میکند .

تری سدیم فسفات که با نام اختصاری STP شناخته میشود در تولید محصولات غذایی بسیاری اربرد دارد برای مثال از این ماده در تولید فراورده های گوشتی مختلف مثل سوسیس ،کاالباس،ژامبون ،برخی محصولات لبنی ،انواع نان ،شیرینی جات، کیک ،کلوچه،خمیر پیتزا ،پودر کیک و... کاربرد دارد . میتوان گفت تمام مواد غذایی فراوری و منجمد شده حاوی این ماده هستند .

استفاده از این ماده در تولید مواد غذایی مجوز های لازم از سازمان غذا و داروی امریکا (FDA)را اخذ نموده است .

روش تولید این ماده از طریق واکنش اسید فسفریک با سودا اش میباشداین ماده اغلب به شکل گرانول سفید رنگ یا فرم هیدراته ان کریستالی میباشد که به خوبی در اب حل میشود . محلول حاصل از انحلال TSP دراب دارای خاصیت قلیایی با PH حدود 12 میباشد .

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

 

سولفامیک اسید چیست ؟ این ماده با فرمول شیمیایی H3NSO3 یکی از اسید های معدنی قوی به شمار می اید .برای تولید این ماده از واکنش بین اوره با اسید سولفوریک بهره میبرند .میتوان گفت این ماده نسبت به اسید هیدروکلریدریک میزان خوردگی کمتری دارد .

خصوصیات فیزیکی

این ماده در دمای بالاتر از اتاق هیدرولیز میشود .

فرمول شیمیایی:H3NSO3

وزن مولی :97.19 گرم بر مول

ظکل ظاهری : کریستال سفید

دانسیته :2.15 گرم بر سانتی متر مکعب

حلالیت در آب:متوسط با هیدرولیز کند

حلالیت در سایر حلال ها : در DMF نسبتا محلول

در MeOH اندکی محلول

و نامحلول در هیدروکربن ها

 

کاربرد های سولفامیک اسید

این ماده کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف دارد . میتوان از این اسید به عنوان یک انتی اسکالانت برای رسوب زدایی از سطح فلزات و همچنین کاشی و سزامیک استفاده کرد .و به دلیل خاصیت پاک کنندگی در صنایع گوناگون برای پاکسازی دستگاه ها و تجهیزان از این اسید استفاده میشود.

نقش  انتی اسکالانتی این ماده بسیار پر رنگ میباشد . در بویلر ها ،مبدل ها ،کندانسور ها ،جکت ها و بسیاری از تجهیزات صنعتی که با آب سرو کار دارند و به دلیل وجود یون های مختلف در اب و سختی اب رسوب گرفته اند به مظور رسوب زدایی از این تجهیزان از این ماده استفاده میشود . استفاده ازمحلول ان بستگی به نوع رسوب و میزان آن متفاوت است .

علاوه بر نقش انتی اسکالانتی این ماده کاربردهای  دیگری در نیز دارد .از جمله کاربردهای ان در صنعت میتوان به استفاده از ان به عنوان عامل سختی زدایی از اب (نرم کننده اب) ، کاربر به عنوان کاتالیزور در فرایند استریفیکیشن ،به عنوان ماده اولیه در تولید پیگممنت،ماده اولیه در تولید علف کش ها ،ماده اولیه تولید مواد به کار رفته در دندان پزشکی ،منعقد کننده در فرایند تولید زین های اوره فرمالدهید،تولید مهار کننده های اتش ،به عنوان تثبیت کننده در صنایع تولید کننده کاغذ و مقوا ، استفاده در فرایند ابکاری الکتروشیمیایی و...

استفاده از سولفامیک اسید برای رسوب زدایی

برای از بین بردن رسوبات از روی سطوح میتوان از محلو سولفامیک اسید که از انحلال مقادیر بالاتر از 20 گرم در یک لیتر اب تهیه شده است استفاده کرد.برای استفاده از اینماده در سطح کاشی و سرامیک برای حفظ رنگ و مراقبت از سطح کاشی و سرامیک برای از بین رفتن رنگ انها لازم است از محلول های رقیق تر استفاده کرد یعنی مقادیر کمتر از 20 گرم سولفامیک اسید در یک لیتر اب.برای پاک سازی دستگاه ها و تجهیزات صنعتی استفاده از محلول 10 درصد این ماده کاربردی میباشد .

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

 

کربوکسی متیل سلولز که با عنوان CMC شناخته میشود یکی از محصولات مورد استفاده در صنعت غذایی است . این ماده که با نام ثعلب نیز شناخته میشود در تولید بستنی بسیار کاربرد دارد .در سال های اخیر این  ماده به دلیل ب صرفه تر بودن نسبت به موادی با خاصیت مشابه و طبیعی مانند نشاسته، ژلاتین ،صمغ ها و آلژینات سدیم مورد استفاده قرار گرفته است .این ماده اولین بار در آلمان کشف شد و سپس استفاده از آن در آمریکا و اروپا و سایر جهان گسترش یافت .

این ماده از سلولوز مشتق میشود و یک استخلاف کربوکسی متیل به جای استخلاف هیدروکسیل دارد .کاربرد ان  به عنوان ماده موثر به عنوان غلظت دهنده و کنترل کننده ویسکوزیته در محصولاتی مثل بستنی و سس استفاده میشود. همچنین این ماده نقش امولسیون کنندگی نیز دارد .

خصوصیات و ویژگی ها

این ماده به شکل پودر سفید رنگ و بدون بو ومزه است .از انحلال ان در اب یک محلول پایدار با خاصیت خنثی یا قلیایی به وجود می اید  .دانیسته : 1.6 گرم بر سانتی متر مکعب

نقطه ذوب :274 درجه سانتی گراد

حلالیت در اب 20 میلیگرم در میلیلیتر

Ph: 6-8

                                           

روش تولید سی ام سی 

روش تولید این ماده از واکنش سلولوز با کلرو استیک اسید میباشد که در حضور کاتالیزور و در محیط قلیایی صورت میپذیرد.

محصول اولیه واکنش ذکر شده  شامل 60 درصد cmc وچهل درصد نمک سدیم کلرید و سدیم گلوکونات است .به محصولی که حاوی این نمک های مخلوط میباشد گرید صنعتی گفته میشود  که در صنایع تولید محصولات شوینده کاربرد دارد .

برای تولید کربوکسی متیل سلولز با گرید خوراکی باید فرایند خالص سازی بر روی محصول انجام شود . از گرید خالص و خورکی این ماده در تولید محصولات غذایی و محصولات بهداشتی و مراقبت شخصی مثل خمیر دندان و دهانشویه های مختلف استفاده میشود.

درجه دیگر این محصول که درصد خلوص بالایی ندارد و نیمه خالص میباشد در صنایع کاغذ سازی استفاده میشود.

کاربردهای سی ام سی

مهمترین کاربرد این ماده به دلیل اینکه عامل غلظت دهنده و ویسکوزیته است و مهمتر از همه غیر سمی بودن آن در صنایع تولید محصولات غذایی است .در تولید بستنی ها و سس ها این ماده نقش مهمی دارد .

علاوه بر صنایع غذایی این ماده در صنایع دیگری مانند تولید محصولات آرایشی و بهداشتی ، دارویی ، مواد شوینده ،نساجی ،سموم گیاهی ، چسب و ... کاربرد دارد .

محصولات دیگری که در تولید انها از کربوکسی متیل سلولز یا CMC استفاده میشود میتوان به انواع خمیر دندان ها ، داروهای ملین ، رنگ های پایه آب ،شوینده ها ،منسوجات و کاغذ میباشد .

 

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

آمینو تری متیلن فسفونیک اسید که با نام اختصاری ATMP شناخته میشود یکی از پر کاربرد ترین محصولات به کار رفته در صنایع مرتبط با تصفیه آب است .این ماده به دلیل خاصیت کلاته کنندگی بالا با ایجاد تغییر در شبکه مولکول و قابلیت جذب بالای رطوبت کاربرد دارد .به دلیل پایداری بالای این ماده ،به سختی در آب هیدرولیز میشود و استفاده از ان در غلظت های بالا خوردگی قابلیت خوبی در مهار کردن خوردگی دارد .

خصوصیات

شکل ظاهری : این ماده در شکل جامد به صورت کریستال سفید رنگ است و فرم استاندارد این ماده به شکل محلول بی رنگ متمایل به زرد روشن است.

دانسیته محلول : 1.30 گرم بر سانتی متر مکعب در 20 درجه سانتی گراد

درصد اسید فعال : در فرم استاندارد مایع برابر با مینیمم 50 درصد و در فرم جامد 95 درصد است

درصد یون کلرید : در فرم استاندارد مایع و جامد ماکزیمم 1درصد

میزان اهن: در فرم استاندارد مایع و جامد 20میلی گرم بر لیتر

PH در محلول 1 درصد آبی: حداکثر 2

این ماده در شکل جامد به صورت پودر کریستالی میباشد که به خوبی در آب حل میشود.درصد خلوص بالای این ماده باعث میشود که کاربرد زیادی در صنایع مختلف مانند نساجی ،رنگرزی و... داشته باشد .

روش سنتز و تولید

 

برای سنتز این محصول این ماده از واکنش آمونیوم کلراید با اسید کلریدریک غلیظ  با استفاده از یک راکتور که دمای ان در 100 درجه سانتی گراد تنظیم شده است جریان بخار در طی واکنش ثابت نگه داشته میشود.پس از این مرحله فرمالدهید ب میزان 35 الی 37 درصد وزنی اضافه میشود و بعد از سه ساعث مخلوط واکنش به اندازه 15 تا 25 درصد باید غلیظ شود و در اخرین مرحله با کمک دستگاه سانتریفیوژ ATMP با غلظت بالا سنتز میشود.

 

این ماده چه کاربردهایی دارد ؟

 

این ماده کاربردهای زیادی در صنایع مرتبط با آب دارد  مثلا برای کاهش آسیب دیدگی سیستم ها به دلیل خوردگی و رسوب از این ماده استفاده میشود . همچنین در سیستم های برج های خنک کننده گردشی و خطوط لوله انتقال اب که در پالایشگاه های نفت و نیروگاه ها وجود دارد این ماده کاربرد دارد .

این ماده به عنوان انتی اسکالانت در تصفیه آب استفاده میشود . انتی اسکالانت ها از ایجاد رسوب های سولفات و کربنات جلوگیری میکنند . این ماده با ایجاد اختلال در تشکیل رسوب فلزات باعث کاهش تشکیل رسوب به خصوص در سیستم های اسمز معکوس در غشا ها میشود  که باعث میشود دبی اب خروجی از غشا کاهش پیدا نکند .به علاوه در صنایع تولید محصولات شوینده ،صنایع مرتبط با تصفیه آب و همچنین به عنوان یک عامل کلاته کننده استفاده میشود.

مواد با خاصیت کلاته کننده در ساختارشان میتوانند با ایجاد یوند بین یون های خود با یون های فلزی موجود در اب ایجا حلقه نمایند و با این روش یون فلزات مختلف را به دام بی اندازند این مواد کاربرد های زیادی در صنایع مختلف و حتی داروسازی و دندانپزشکی دارند .

 

 

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

اتیدرونیک اسید یا هیدروکسی اتیل دی فسفونیک اسید که با فرمول شیمیایی C2H8O7P2 و با نام اختصاری HEDP شناخته میشود . این ماده از خانواده بیفسفونات است. از خصوصیات فیزیکی آن مییتوان به شکل ظاهری و رنگ ان اشاره کرد این به صورت جامد و مایع وبه  رنگ زرد تا بی رنگ وجود دارد این ماده بو ندارد .برای تولید این ماده از واکنش بین استیک اسید با تری کلرید فسفر استفاده میشود .همچنین از واکنش اسید استیک با اسیدانیدریک و اسید فسفریک نیز این ماده تولید میشود.

اتیدرونیک اسید چه کاربردهایی دارد؟

یکی از مهمترین کاربردهای این ماده در صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب است .این ماده به دلیل خاصیت آنتی اسکالانت و کیلیت سازی که دارد با ترکیب شدن با یون های فلزاتی مانند کلسیم اهن و ... میتواند از ایجاد الودگی اب های زیر زمینی با این فلزات جلوگیری کند .علاوه بر این این ماده از ایجاد لکه  در استخرهای شنا جلوگیری میکند .

از دیگر کاربردهای این ماده میتوان استفاده از ان در صنایع مختلف به عنوان عامل ضد خوردگی ،عامل سخت کنندگی و اده پولیش اشاره کرد.

به علاوه در صنایع مرتبط با تولید بتون این ماده نقش مقاوم کننده بتن را ایفا میکند.

در سیستم هاو برجهای خنک کننده اب این ماده به عنوان عامل مهار کننده رسوب و ضد خوردگی استفاده میشود.

این ترکیب میتواند باعث تثبیت رنگ شود به همین در صنایع رنگرزی به عنوان تثبیت کننده رنگ کاربرد دارد .در الکتروشیمی برای ابکاری های غیر سیانیدی است.

علاوه بر این ماده در پزشکی این ماده به دلیل خاصیت تقویت کنندگی استخوان در داروهایی که به منظور درمان پوکس استخوان استفاده میشود به کار میرود.

این ماده ابتدا مانع از تحلیل رفتن استخوان ها میشود و در دراز مدت میتواند باعث تقویت استخوان ها شود.

این ماده با توانایی سرکوب کردن رادیکال های ازاد در تولید و فرمولاسیون مواد ارایشی  نقش تثبیت کننده و کنترل کننده ویسکوزیته کاربرد دارد .

تولید این ماده به دلیل رشد صنایع داروسازی و شیمیایی در سراسر جهان با رشد چشمگیری مواجه شده است .

 

 

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

اسید سیتریک

اسید سیتریک چیست؟

این ماده یک اسید آلی ضعیف با فرمول شیمیایی
C6H8O7 است . این اسید یک نوع هیدروکسی اسید است  که که زیر مجموعه ای از کربوکسیلیک اسید ها میباشند. به طور طبیعی این اسید در بسیاری از میوه ها و سبزیجات به خصوص در مرکبات وجود دارد به همین دلیل این ماده را سیتریک اسید نامیده اند.به طور کلی این ماده در دو نوع خشک و ابدار تولید میشود .این ماده در بسیاری از کشور های جهان تولید میشود .واردات اسید سیتریک از کشورهای دیگر مانند چین مطابق با قوانین کشور صورت میگیرد .

گفته شده است که این ماده که به نام جوهر لیمو نیز شناخته میشود اولی بار توسط دانشمند ایرانی جابربن حیان کشف شده است .از این ماده به عنوان طعم دهنده به محصولات غذایی اضافه میشود برای ایجاد مزه ترش و همچنین به عنوان نگهدارنده محصولات غذایی از این ماده در تولید محصولات خوراکی و غذایی استفاده میشود.

تقاضای بالا برای این ماده در صنایع مختلف باعث میشود استحصال ان از محصولات طبیعی مانند مرکبات به صرفه نباشد .به علاوه حجم تقاضای بالا برای این ماده از این راه برطرف نمیشود به همین دلیل نیاز است این محصول را در مقادیر بالا تولید شود.

اولین بار در سال 1917  یک شیمیدان امریکایی به نام جیمز کوریه از تخمیر گیاهان  این ماده را به عنوان یک محصول جانبی تولید کرد.

این روش تا سالیان متمادی برای تولید این ماده در سراسر دنیا استفاده میشود.

کاربردها

بیش از 50 درصد از اسید سیتریک در دنیا به عنوان ماده طعم دهنده در تولید محصولات غذایی استفاده میشود.

از این ماده برای ایجاد طعم ترش در غذاها و نوشیدنی ها استفاده میشود.و برای تعدیل کردن میزان شیرنی در برخی نوشیدنی ها استفاده میشود. علاوه بر این از این ماده به دلیل PH اسیدی به عنوان نگهدارنده  در تولید محولات غذایی مانند فراورده های گوشتی ، کنسرو ها  و نوشیدنی ها  انواع مربا ژله و ... استفاده میشود.

این ماده را میتوان به عنوان جایگزینی برای سرکه یا ابلیمو معرفی کرد. همچنین به عنوان چاشنی و طعم دهنده یا ر فرایند تولید پنیر با ایجاد محیط اسیدی استفاده میشود.به دلیل اینکه بسیاری از ترکیبات معدنی برای جذب شدن در بدن انسان به محیط اسیدی نیاز دارند این ماده میتواند جذب ترکیبات معدنی را تسهیل کنند

اسید سیتریک خشک و ابدار

این ماده در دو نوع آبدار ( مونو هیدرات ) و خشک یا انهیدروس تولید میشود . تفاوت این دو نوع از اسید در دانه بندی و فراوری آن میباشد . سیتریک اسید خشک به شکل پودر و نوع ابدار ان به صورت کریستالی تولید میشود. در مورد فراوری این مواد میتوان گفت که نوع ابدار این اسید از تبلور آب سرد و سیتریک اسید خشک از تبلور اب گرم تولید میشود.

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

اسید فسفریک

اسید فسفریک یکی از پر کاربرد ترین مواد شیمیایی به کار رفته در صنعت است. این ماده با فرمول شیمیایی H3PO4 یکی از اسید های ضعیف است که در شرایط عادی عامل خطرنا سازی نیست.این اسید   با شناسه پاپ کم 1004   شناخته میشود. این ماده در دو گرید خوراکی و صنعتی متانسب با نوع کاربرد تولید میشود .این ماده در صنایع مختلفی کاربرد دارد. از جمله صنایعی که از اسید فسفریک به عنوان ماده اولیه استفاده میکنند میتوان به صنایع غذایی و نوشیدنی ، تولید کود های شیمیایی مانند کودهای فسفاته ،شوینده های صابونی و غیر صابونی ،صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب ، تولید خوراک دام و طیور و مکمل های خوراک دام ، پاک سازی و جرم گیری از سطوح ، ضد حریق سازی برخی سطوح ، دندانپزشکی و... اشاره کرد.

خصوصیات اسید فسفریک

این ماده با فرمول شیمیایی H3PO4 شناخته میشود .جرم مولی ان 98 گرم بر مول و شکل ظاهری ان به صورت جامد سفید رنگ یا بی رنگ یا مایع ویسکوز(در دمای بالاتر از 42 درجه سانتی گراد) میباشد.

از کاربردهای این ماده در صنایع غذایی میتوان به استفاده از ان در تولید غذاهای اسیدی و نوشابه های گازدار مثل انواع کولاها اشاره کرد .استفاده از این ماده در غذا باعث تند شدن طعم غذا میشود.به دلیل تولید انبوه این ماده استفاده از ان به جای طعم دهنده های طبیعی مثل زنجبیل که برای تند شدن غذا یا اسید سیتریک و عصاره لیموترش ک برای ترش شدن مزه غذا  استفاده میشود مقرون به صرفه تر میباشد .

کاربرد ها

یکی از کاربردهای این ماده در صنعت در تولید محصولات پاک کننده و شوینده ها میباشد .

از این ماده به منظور نرم کردن آب و کاهش سختی آب که ناشی از حضور یون های فلزی کلسیم و منیزیم در اب است استفاده میشود.حضور این یون ها در اب باعث میشود که عملا شوینده ها در ایجاد کف در اب ناتوان باشند و باعث ایجاد رسوب تشکیل شده از یون های کلسیم و منیزیم با صابون میشود که منجر به لک شدن پارچه ها میشود.

در پزشکی و دندان پزشکی از این اسید در درمان دندان اسیب دیده و اماده سازی سطح مینا یا عاج دندان و پاک سازیو افزایش اصطکاک سطح دندان استفاده میشود.در دارو سازی این ماده کاتالیست تولید اسپرین است.

کاربرد اسید فسفریک در کشاورزی در تولید کودهای شیمیایی است .کودهای شیمیایی فسفاته به دلیل عامل فسفر که عنصر ضروری در رشد گیاهان است فسفر باعث افزایش رشد گیاهان در خاک و همچنین در گیاهان ابزی میشود.

این ماده به دو صورت تولید میشود

فرایند تر:

  شامل افزایش اسید سولفوریک به فسفات کلسیم است .

روش حرارتی (خشک) :

این روش شامل احتراق فسفر و هیدراسیون P4O10  است.

 

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

بنزالکونیوم کلراید

بنزالکونیوم کلراید که با نام اختصاری  BZK, BKC, BAK, BAC, alkyldimethylbenzylammonium chloride and ADBAC نیز شناخته میشود یک نوع سورفکتانت کاتیونی است . این ماده شیمیایی که یکی از نمک های آمونیوم میباشد کاربرد های زیادی دارد. موارد مصرف این ماده به سه گروه تقسیم میشوند: بیو اسید ، سورفکتانت کاتیونی و عامل انتقال فاز .

حلالیت و خواص فیزیکی

بسته به میزان خلوص این ماده میتواند به صورت خالص و بی رنگ باشد. بنزالکونیوم کلراید ناخالص به رنگ زرد روشن میباشد..این ماده به راحتی در حلال هایی مانند استون و اتانول حل میشود. حلالیت ان در اب اهسته است . محلول های آبی این ماده باید خنثی یا تا حدودی قلیایی باشد.محلول این ماده هنگام تکان دادن کف میکند . محلول اشباع این ماده طعمی تلخ دارند و بویی شبیه به بادام دارند.

غلظت های استاندارد این ماده در اندازه های 50درصد و 80 درصد تولید میشوند که تحت عناوین تجاری  BC50, BC80, BAC50, BAC80به بازار عرضه میشوند.

محلول 50٪ کاملاً آبی است ، در حالی که محلول های غلیظ تر نیاز به ترکیب اصلاح کننده های رئولوژی (الکل ، پلی اتیلن گلیکول ها و غیره) دارند تا از افزایش ویسکوزیته یا تشکیل ژل در شرایط دمای پایین جلوگیری کنند.

کاربردها

سورفکتانت کاتیونی

این ماده به عنوان یک سورفکتانک کاتیونی باعث حل شدن فاز لیپیدی فیلم دارو و افزایش میزان جذب ان میشود و این باعث میشود این ماده تبدیل به یک ماده پر کاربرد شود .

علاوه بر این این ماده به دلیل خاصیت سورفکتانتی در تولید شوینده ها  و نرم کننده پارچه نیز کاربرد دارد .

انتقال فاز

کلرید بنزالکونیوم پایه اصلی تجزیه و تحلیل انتقال فاز است ، یک فناوری مهم در سنتز ترکیبات آلی ، از جمله داروها است.

عوامل فعال کننده بیولوژیکی

به دلیل فعالیت ضد میکروبی ، کلرید بنزالکونیوم یک ماده فعال در بسیاری از محصولات مصرفی است:

  • تولید محصولات دارویی مانند قطره های چشم ، گوش و بینی یا به عنوان  اسپری ماده نگهدارنده
  • محصولات مراقبت شخصی مانند ضد عفونی کننده دست ، دستمال مرطوب ، شامپو ، صابون ، دئودورانت و مواد آرایشی
  • ضد عفونی کننده های پوستی و اسپری های شستشوی زخم ، مانند باکتین
  • تولید محصلات درمانی به کار رفته برای درمان تبخال ،تاول
  • درمان سوختگی و زخم
  • اسپری ضد عفونی کننده برای ضد عفونی سطوح سخت
  • پاک کننده کف و سطوح مانند ضدعفونی کننده هایی که به نام لیزول و دتول عرضه میشوند
  • برای پاکسازی جلبک ها ، خزه ها ، گلسنگ ها از مسیرها ، کاشی های سقفی ، استخرهای شنا ، سنگ تراشی و غیره

کلرید بنزالکونیوم همچنین در بسیاری از فرایندها و محصولات غیر مصرفی ، از جمله به عنوان یک ماده مؤثر در ضد عفونی جراحی مورد استفاده قرار می گیرد. لیست کاملی از کاربردها شامل کاربردهای صنعتی است. یک مزیت کلرید بنزالکونیوم ، که توسط آنتی بیوتیک های مبتنی بر اتانول یا آنتی سپتیک هیدروژن پراکسید هیدروژن وجود ندارد ، این است که در صورت استفاده بر روی پوستی که جراحت دارد ، احساس سوزش ایجاد نمی کند.

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

دی سدیم فسفات

دی سدیم فسفات چیست؟ این ماده شیمیایی که با نام سدیم هیدروژن فسفات نیز شناخته میشود ترکیبی معدنی با فرمول شیمیایی Na2HPO4 است .این ماده دارای چندین فرم هیدراته میباشد که شامل دو آبه،هفت آبه ،هشت آبه،و دوازده آّبه است.

محلول دی سدیم فسفات در اب یک محلول قلیایی با PH 8-11 است

وزن مولکولی:

دی سدیم فسفات خشک: 141/96گرم بر مول

دی سدیم فسفات دو آبه: 177.99 گرم بر مول

دی سدیم فسفات هفت آبه : 268.07گرم بر مول

شکل ظاهری این ماده : پودر کرستالی سفید رنگ و بدون بو است.

نقطه ذوب:250  درجه سانتی گراد

دانسیته:1.7 گرم بر سانتی متر مکعب

حلالیت در آب:

7.7  گرم در 100 میلی لیتر آب در 20 درجه سانتیگراد

11.8 گرم در 100 میلی لیتر آب در 25 درجه سانتی گراد

فرایند تولید

روش تولید این ماده از واکنش فسفریک اسید که با سدیم هیدروکسید خنثی میشود است

در روش تولید صنعتی که برای تولید دی سدیم فسفات در مقیاس زیاد استفاده میشود تولید این ماده در دو مرحله صورت میگیرد

CaHPO4 + NaHSO4 → NaH2PO4 + CaSO4

NaH2PO4 + NaOH → HNa2PO4 + H2O

 

کاربرد ها

این ماده دارای کاربردهای زیادی در صنایع مختلف است .

از گرید خوراکی این ماده در تولید محصولات غذایی استفاده میشود این ماده برای تقویت ارزش غذایی و بهبود عملکرد پخت و پز استفاده میشوند . این ماده در تولید غذاهایی مثل ماکارونی و انواع پاستا نیز به کار میرود .زیرا افزودن دی سدیم فسفات فرایند پخت را سرعت میبخشد.همچنین در فرایند مرتبط با تولید شیر خشک و فرایند تغلیظ این ماده استفاده میشود چرا که به دلیل نقش بافری این ماده در این فرایند از ژله ای شدن شیر جلوگیری میکند.

از دیگر محصولات غذایی که در تولید انها دس یدیم فسفات میتواند نقش داشته باشد محصولاتی مانند فراورده های گوشتی ،کنسرو ها،سس ها،پودر های ژله ،شیر خشک و شکلات ها است .این ماده ب عنوان یک عامل انتی کیکینگ به محصولات غذایی افزوده میشود.

در تولید برخی محصولات لبنی مانند پنیر ها این ماده نقش امولسیفایر را ایفا میکند.

در صنعت از دی سدیم فسفات برای تصفیه اب و کاهش سختی اب استفاده میشود.

استفاده از این ماده  تشکیل رسوب های کلسیم را به تعویق می اندازد و ماده موثری در تصفیه آب میباشد. به علاوه در پزشکی نیز به منظور کاهش میزان کلیسم بالای خون از این ماده استفاده میشود.

علاوه بر موارد ذکر شده دی سدیم فسفات در صنعت در تولید خاموش کننده های اتش ،سرامیک ،لعاب کاری ،نساجی ،تولید محصولات شوینده و پاک کننده ، صنایع بافر سازی ،صنایع تولید لاستیک  نیز به کار میرود.

ایمنی

دی سدیم فسفات یک ماده شیمیایی بی خطر تلقی میشود این ماده ماهیت سمی برای انسان و محیط زیست ندارد

  • yasaman hpour