دانستنی های شیمی

خواص و کاربردهای مواد شیمیایی

دانستنی های شیمی

خواص و کاربردهای مواد شیمیایی

دانستنی های شیمی

در این وبلاگ به ارائه مطالب کاربردی در مورد خواص ویژگی ها و کاربردهای مواد شیمیایی مختلف پرداخته میشود.ارائه اطلاعات عمومی و محتوای جذاب در مورد علم شیمی و مواد شیمیایی مختلف از اهداف اصلی این وبلاگ است .

۵ مطلب در اسفند ۱۳۹۸ ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

پلی اکریل آمید

پلی الکترولیت چیست؟

پلی اکریل امید نوعی پلی الکترولیت با وزن مولکولی بالا هستند که به دلیل خاصیت منعقد کنندگی در صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب بسیار پرکاربرد میباشند . این مواد در اب حل میشوند و با ایجاد پیوند با ذرات معلق در آب ،کلوئید ها و الاینده ها باعث لخته سازی این  مواد میشوند که پس از ته نشینی به راحتی قابل جداسازی میشوند بنابراین استفاده از این مواد باعث زلال شدن اب و حذف الاینده های معلق در اب میشود.

 

                                      

 پلی الکترولیت ها بر اساس بار فعال به سه دسته تقسیم میشوند:

  • پلی الکترولیت بدون بار و خنثی Non-ionic poly electrolytes
  • پلی الکترولیت کاتیونی Cationic polyelectrolyte
  • پلی الکترولیت آنیونی Anionic polyelectrolyte

این مواد بر اساس نوع باری که پس از حل شدن در اب به وجود می اوردند نام گذاری شده اند.

پلی الکترولیت های بدون بار یا خنثی از پلی اکریل امید خنثی ساخته شده اند و پس از حل شدن در اب بدون بار باقی می مانند

پلی اکریل های کاتیونی ایجاد بار مثبت و پلی اکریل امید های انیونی ایجاد بار منفی مینمایند ک این بار ناشی از سدیم اکریلات میباشد.

 از چه پلی الکترولیتی استفاده کنم ؟

برای تشخیص اینکه از چه نوع پلی الکترولیتی باید استفاده کنیم لازم است از ازمایش جار تست استفاده نماییم .زیرا ماهیت ذرات معلق ،کلوئید ها و الاینده ها با تجه به فصول و شرایط مختلف اب و هوایی تغییر میکند.

 کاربرد  پلی اکریل امید

تغلیظ کننده: از این مواد برای انعقاد مواد جامد وکلوئید ها  موجود در اب  استفاده میشود

جداکننده جامدات و ترکیبات آلی در سیستم های حرارتی و تبرید

جداکننده های الاینده ها ،روغن ها ،گریس ها و اکسید های نامحلول در فرایند تصفیه اب در نورد صنعت فولاد

حذف رنگ و الاینده ها در تولیدات پتروشیمی

افزایش ضریب جذب آب در خاک به دلیل خاصیت جاذب رطوبت بودن در مصارف کشاورزی

مکانسیم واکنش

این ذرات با ایجاد پیوند با ذرات معلق در اب باعث لخت سازی و جداسازی انها میشوند .واکنش پلیمرهای باردار (پلی اکریل امید کاتیونی و پلی اکریل امید انیونی) با الاینده ها و ذرات معلق کلوئیدی در آب وابسته به برخورد الکترواستاتیک تبادل بار بین این ذرات با پلیمر میباشد.که ناشی از ناپایداری سطح ذرات معلق است.

در پلی الکترولیت های بدون بار این برهمکنش ها وابسته به باند هیدروژن میباشد.

 

 

 

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

صنایع و تولیدکنندگان محصولات مختلف که به مواد شیمیایی اولیه برای تولید محصولات خود نیازدارند برای تامین آن دست از مواد شیمیایی  که در کشور تولید نمیشود یا نمونه با کیفیتی از آن یافت نمیشود ناگزیر به تهیه مواد اولیه مورد نیاز خود از کشور های دیگر میباشند .چین به عنوان یکی از بزرگترین صادر کنندگان مواد مختلف به سراسر جهان در تامین مواد اولیه شیمیایی با کیفیت برای کشور های مختلف فعالیت دارد . واردات مواد شیمیایی در کشور ایران طبق قوانین و مقررات و بخش نامه های وزارت بازرگانی و وزارت صنعت معدن تجارت ش مواد شیمیایی مختلف منوط به اخذ مجوز قبلی از اداره‌ کل‌نظارت‌ بر امور دارو و مواد مخدر می‌باشد.

 

واردات‌ برخی‌ از اقلام‌ شیمیایی‌ با مجوز واردات‌ اداره‌ کل‌ نظارت‌ بر امور دارو و موادمخدر وزارت‌ بهداشت‌، بعنوان‌ مجری‌ کنوانسیونهای‌ سازمان‌ ملل‌ متحد در کشور‌ صورت‌ می‌پذیرد و اداره‌ کل‌ ثبت‌ سفارش‌ و مبادلات‌ بازرگانی‌ در تهران‌ پذیرش‌ پروفرمای‌ این‌ اقلام‌ را منوط به‌ اخذ مجوز واردات‌ از این‌ اداره‌ کل‌ می‌نمایند.

متأسفانه‌ اخیرا مشاهده‌ شده‌ است‌ که‌ ادارات‌ بازرگانی‌ مستقر در برخی‌ شهرستانها، بدون‌ توجه‌ به‌ این‌ امر و بدون‌ مجوز واردات‌ وزارت بهداشت‌، اقدام‌ به‌ پذیرش‌ پروفرما می‌نمایند و اشخاص‌ حقوقی‌ متقاضی‌ واردات‌ این‌ اقلام‌، بدون‌ طی‌ مراحل‌ قانونی‌ واردات‌ این‌ کالاها،اقدام‌ به‌ واردات‌ آنها و حمل‌ کالا تا گمرکات‌ کشور می‌نمایند تا اینکه‌ در مرحله‌ ترخیص‌ کالا توسط گمرک‌ مربوطه‌ از تحت‌ کنترل‌ بودن‌این‌ کالاها و لزوم‌ اخذ مجوز ترخیص‌ از اداره‌ کل‌ دارو مطلع‌ گردیده‌ و جهت‌ اخذ مجوز ترخیص‌ به‌ این‌ اداره‌ کل‌ مراجعه‌ می‌نمایند که‌ این‌امر مشکلات‌ عدیده‌ای‌ را هم‌ برای‌ اداره‌ کل‌ و هم‌ برای‌ متقاضیان‌ ایجاد می‌نماید. 

تولید کنندگان و بازرگانانی که اقدام به واردات مواد شیمیایی میکنند قبل از ورود یا صدور و عرضه هرگونه مواد شیمیایی باید مشخصات آن را برای بررسی جهت صدور برچسب کشوری به وزارت بهداشت درمان و اموزش پزشکی اعلام نمایند.
تولید کنندگان خصوصی یا دولتی مواد شیمیایی موظف به رعایت مفاد دستورالعمل کشوری طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی میباشند.

بازرسین کار و بهداشت حرفه ای مسئول نظارت بر مواد و فراورده ها شیمیایی از جنبه دارابودن برچسب کشوری مواد شیمیایی در مراکز تولیدی و صنعتی یا کارگاه ها و انبار ها و مراکز فروش میباشند.

ترخیص و واردات مواد شیمیایی بدون برچسب کشوری ممنوع است.این برچسب شامل علائم نمادها و حروف و عبارات هشداردهنده در مورد خصوصیات خطرناک مواد شیمیایی است .

واردات هر ماده شیمیایی بسته به نوع و کاربرد نیاز به اخذ مجوز از سازمان های مشخصی دارد

وزارت کشور : مواد شیمیایی متحرقه

وزارت آموزش عالی: مواد شیمیایی که کاربرد آموزشی دارند

وزارت بهداشت: مواد شیمیایی که در تولید دارو ها استفاده می شود

وزارت کشاورزی: مواد شیمیایی آفت کش ،تقویت کننده خاک،کود و...

وزارت آب و برق: مواد شیمیایی که برای آب و فاضلاب شهری استفاده می گردند

وزارت تجارت و صنعت: مواد شیمیایی که توسط کارخانه های حفاری و نفتی استفاده می شود و موادی که در بازار ها معامله می شود

 

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

سولفات کبالت

سولفات کبالت با فرمول شیمیایی CoSO4  یکی از معروف ترین نمک های کبالت میباشد. فرم هیدراته این ماده به با فرمول شیمیایی CoSO4.H2و CoSO4.7H2 به صورت پودر کریستال قرمز رنگ و بی بو میباشد که در آب و در متانول محلولم یباشد از جمله خواص فیزیکی و شیمیایی این محصول میتوان به خاصیت پارا مغناطیسی آن اشاره کرد نقطه ذوب 735درجه سانتی گراد است این ماده در دمای 250 درجه سانتی گراد آب خود را از دست میدهد.این ماده در حلال های غیر قطبی انحلال ناپذیر میباشد

سولفات کبالت

تولید سولفات کبالت

سولفات کبالت محصول واکنش کبالت فلزی با سولفوریک اسید است .میتوان به جای کبالت فلزی از اکسید یا هیدروکسید آن استفاده کرد.

Co(s)+H2SO4(aq)→ Co2++SO42-+ H2

کاربرد

یکی از مهمترین کاربردهای سولفات کبالت در تولید رنگ و پیگمنت ها میباشد .رنگ دانه های ساخته شه از کبالت در تولید انواع شیشه و چینی استفاده میشود .

از دیگر کاربردهای سولفات کبالت میتوان به استفاده از آن در باتری های قابل شارژ و همچنین در آبکاری فلزی اشاره کرد.

کاربرد اکسید یا سولفات کبالت در صنعت باتری سازی شامل مواردی از قبیل NiCoO4 وLa2CoO4   به عنوان مواد آندی در الکترولیز آب، LiCoO2   به عنوان الکترود در باتری های لیتیوم، NaCoO2   به عنوان کاتد در باتری های سدیم و ۴CoMoO   به عنوان الکترود پیل سوختی می باشد.

 

در پزشکی در پرتو درمانی یا رادیوگرافی از سولفات کبالت به دلیل خاصیت رادیواکتیو کبالت استفاده میشود همچنین از کبالت و ویتامین B12 در درمان کم خونی استفاده میشود.همچنین این ماده به عنوان پادزهر سیانید ها استفاده میشود و در درمان این نوع مسمومیت ها استفاده میشود .

از تاثیرات کبالت در تغذیه دام میتوان به نقش این عنصر در کمبود ویتامین B12 که ناشی از عدم توانی میکروارگانسیم های کوجود در دستکاه گوارش دام است اشاره کرد.بناراین سولفات کبالت به عنوان یک افزودنی به خورا دام ها اضافه میشود.

سمیت و خطرات کبالت

استنشاق سولفات کبالت سمی است و موجب احساس سوزش در پوست ، چشم، دستگاه تنفس و ایجاد صده به قلب و کلیه میکند.

این ماده میتواند باعث جهش یافتن سلولها  بروز سرطان در پستانداران شود.

ایمنی

هنگام کار با اینماده باید تماس مستقیم با پوست و چشم جلوگیری کرد .قبل از استفاده MSDS این ماده باید مطالعه شود و هنگام کار از دستکش و ماسک مناسب استفاده کرد.

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۰

ایزوپروپیل الکل

 

ایزوپروپیل الکل یک ترکیب شیمیایی از خانواده پروپانول هاست این ماده با  فرمول مولکولی C3H8O  یا C3H7OH کوچکترین الکل نوع دوم است .این ماده با نام ایزوپروپانول نیز شناخته میشود از خواص و ویژگی های فیزیکی این ماده میتوان به رنگ و بوی آن اشاره کرد ایزوپروپیل الکل مایعی بی رنگ با بویی تند است و اشتعال پذیر میباشد.این ماده نقطه جوش پایینی دارد و سریعا تبخیر میشود .این ماده حلالیت خوبی در آب ،بنزن و اکثر حلال های آبی دارد اما در محلول های نمک حل نمیشود.

                                                              

خواص و ویژگی ها

جرم مولکولی این ماده 60.1g/mol است و دانسیته آن  در دمای 20 درجه سانتی گراد 0.786g/cm3 است. دمای جوش 82.6 درجه سانتی گراد و ندمای ذوب -89 درجه سانتی گراد است

حلالیت در آب بالایی دارد و در بنزن ،کلروفرم ، اتانول ، اتر و گلیسیرین حل میشود

تولید ایزوپروپیل الکل

برای تولید ایزوپروپیل الکل از دو روش هیدراسیون مستقیم با استفاده از یک کاتالیزور اسیدی همگن  و هیدراسیون غیر مستقیم با استفاده از کاتالیزور اسیدی ناهمگن  استفاده میشود در هر دو روش از پروپن به عنوان ماده اولیه استفاده میشود.

کاربرد ایزوپروپیل الکل

یکی از کاربردهای اساسی این ماده به عنوان ضدعفونی کننده در صنعت بهداشت و درمان است این ماده دارای کاربردهای فراوانی در صنایع گوناگون از جمله  به عنوان محلول ضدعفونی کننده در پزشکی ،ازمایشگاه در صنعت خودرو سازی ،صنایع چاپ و تولید لوازم ارایشی و مراقبتی است .

ایزوپروپانول ایزومری از پروپیل الکل است این ماده با داشتن خواص آنتی باکتریالی قوی باعث از بین رفتن درصد بالایی از باکتری ها از روی پوست و سطوح میشود به همین دلیل از این ماده در ازمایشگاه ها برای ضدعفونی کردن پوست دست و سطوح مختلف استفاده میشود همچنین در تولید انواع لوسیون و صابون ها و انتی بیوتیک ها ازاین ماده استفاده میشود

همچنین از محلول رقیق شده با آب ایزوپروپیل الکل تا 60-70 درصد در تولید اتواع پد های ضدعفونی کننده که برای ضدعفونی کردن پوست قبل از تزریق و همچنین ضدعفونی کردن برخی از ابزار و تجهیزات پزشکی استفاده میشود.

در خودرو سازی از این ماده به عنوان یک افزودنی رایج به سوخت استفاده میشود چراکه از انباشت آب در خطوط سوخت جلوگیری میکند.

یکی دیگر از کاربردهای صنعتی این ماده استفاده از آن به عنوان ماده تمیز کننده برای قطعات و تجهیزات ظریف دستگاه های به کار رفته در صنایع چاپ است . همچنین به دلیل پایین نگه داشتن دمای آب  در صنعت چاپ استفاده دو چندانی دارد.

این ماده به عنوان حلال در تولید رنگ استفاده میشود

ایمنی و خطرات

ایزوپروپیل الکل خوراکی نیست و نوشیدن مقدار کمی از ان میتواند منجر به مرگ یا کوری دائمی در انسان شود.چون نسبت به سایر الکل های خوراکی این ماده به صورت متفاوتی متابولیزه میشود.

  • yasaman hpour
  • ۰
  • ۱

پودر تالک

تالک یک ماده معدنی و ترکیبی از منیزیم است که با سیلیکات ابدار منیزیم نیز شناخته میشود. این ماده معدنی به صورت پودر شده کاربردهای فراوانی دارد پودر تالک بر اساس نوع کاربرد به دو نوع تالک صنعتی و پزشکی دارد .همه ما روزانه ممکن است بدون انکه بدانیم از این ماده استفاده کنیم .

خواص فیزیکی تالک

از خواص فیزیکی این ماده میتوان به نرمی منحصر به فرد ان اشاره کرد که باعث میشود کاربرد فراوانی در صنایع مختلف داشته باشد ضریب سختی این ماده در مقیاس MOHZ  یک مییباشد و یعنی این ماده نرم ترنی کانی شناخته شده است و میتوان با ناخن روی ان خراش ایجاد کرد. این ماده هادی حرارت نیست و لمس ان حس چرب بودن دارد به همین دلیل به ان سنگ صابون

نیز گفته میشود.این کانی غیر قابل حل در اب است و در کانی های اسیدی حل میشود این ماده در شعله ذوب نمیشود.

تالک دارای pH قلیایی است اما در اغلب معرف های شیمیایی به صورت بی اثر عمل می کند مهم ترین خصوصیت تالک عدم تاثیرپذیری از لحاظ شیمیایی است. به دلیل بالا بودن حرارت ویژه این ماده دیر گدازاست  .این ماده جلای خوبی دارد وقدرت هدایت الکتریکی پایین، قدرت عایق پذیری بالا، قدرت جذب کنندگی روغن و خاصیت ضد چسبندگی از ویژگی های فیزیکی تالک می باشد

کاربردها

این ماده به دلیل خواص منحصر به فرد کاربرد فراوانی در صنعت و تولید محصولات ارایشی بهداشتی و مراقبت شخصی دارد .

ار کاربرد های این ماده میتوان به استفاد از آن به عنوان پر کننده در صنعت رنگ سازی اشاره کرد سفید بودن و نرمی پودر تالک باعث بهبود کیفیت رنگ تولیدی میشود .

همچنین از این ماده به عنوان پر کننده در صنعت تولید سرامیک و لعاب نیز استفاده میشود

یکی از مهمترین کاربردهای پودر تالک استفاده از آن در صنعت کاغذ سازی است .استفاده از این ماده در تولید کاغذ باعث بهبود کیفیت کاغذ تولیدی و سفید و درخشان بودن آن میشود.

از دیگر کاربردهای این ماده میتوان به استفاده از ان به عنوان پر کننده در صنایع تولید لاستیک و پلاستیک اشاره کرد .

در دوران باستان از ترکیب این ماده و چند ماده دیگر به عنوان سفید کننده پوست استفاده میشده است در حال حاضر نیز این ماده به دلیل خاصیت خشک کنندگی و نرمی فوق العاده اش در تولید بسیاری از محصولات ارایشی و پودر های مراقبتی مانند پودر بچه استفاده میشود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سمیت و خطرات

این ماده به خودی خود سمی نیست اما گفته شده است که به دلیل نزدیک بودن معادن تالک به معادن ازبست ممکن است هنگام استخراج تالک الوده به ازبست که یک ماده سرطان زا است بشود.

هند ، کره جنوبی ،چین ، فنلاند،ایالات متحده ، برزیل، فرانسه و ژاپن از تولید کنندگان اصلی این ماده هستند امریکا بعد از هند و چین بزرگترین تولید کننده این ماده است

  • yasaman hpour